Günlük Hayat

İkinci El Araba Alma Rehberi

Bu makalemde satın aldığım ilk arabamdan kazandığım tecrübelere dayanarak size neler yaşadığımı ve sizin de araba alma aşamasında nelerle karşılaşacağınız, karşılaştıklarınız karşısında neler yapmanız gerektiğine değineceğim. İlk araba, ilk araba sahibi olmak almak herkeste bir heyecan uyandırmıştır mutlaka. Bende bu heyecana kapılıp artık benim için de bir ihtiyaç konumuna gelen arabası olanlar kervanına girmeye karar verdim.

Araç Seçimi

İlk önce araç alırken beğendiğiniz, size bir araçta olması gereken özellikleri ve en önemlisi cebinizdeki parayı ortaya koyup bir araç almaya karar veriniz. Eğer bir marka yoksa aklınızda ikini el araç satış sitelerinde filtreleme özelliğini kullanıp istediğiniz özellikleri filtreleyiz.

Örneğin ben ilk başta hep Golf 5 yada 6 almak istemişimdir, bundan vazgeçmem çok güç oldu; ama gerçekler beni Golf’ten vazgeçmeme sebep oldu. Evli ve çocukları olan bir aile için çok ideal bir araç olmadığı, bagajının küçük olması gibi nedenlerden Golf almaktan vazgeçtim. Daha sonra daha geniş ve bagaj hacmi daha büyük olan araçlara bakmaya karar verdim.

Araç alırken çevrenizde mutlaka konusu geçecektir. Beğendiğiniz bir arabadan bahsederken bu araç olmaz, bu aracın piyasası yok, bu araç tutulmaz, bu aracın kronik sorunları var, bu araca tüp takılmaz, bu araç çok yakar, benzinli alma dizel al, dizel alma benzinli al çok km yapmayacaksın vb.. bir sürü tepkiler sizi bekliyor unutmayınız. Gerçekleri mutlaka göz önünde bulundurunuz. Dizel araç alırsam ne, olur kârım olur mu, alacağınız aracı uzun süre kullanacak mısınız, ne tür konforun olması gerektiğini, aldığınız aracın hemen satılmasını istiyor musunuz gibi sorularla aracınızı belirleyebilirsiniz.

Araçlarla ilgili çok bilginiz yoksa gerçekten inandığınız, araçtan anlayan ve size zarar gelmesini istemeyecek abi, kardeş, akraba veya arkadaşlarınızdan destek alabilirsiniz elbette. Ama bir süre bıkabilirler, bu davranışlarından dolayı onlara karşı herhangi bir kırgınlık da yaşamayınız. Çünkü bir süre onlarda bu davranışlarınızdan bunalmış olabilirler. Çok şükür benim Mirhan abim ve internette tanıştığım Ali Rıza, Emrah, Özkan ve İsmail arkadaşlarıma, internetten tanıştığım sigortacı Uğur beye teşekkür ediyorum bu macerada beni yanlız bırakmadıkları için. En çokta Mirhan abime tekrardan çok teşekkür ediyorum.

Aracınızı belirlediniz ve arama aşamasına geldiyseniz bir çok platformda birden arama yapınız. Sadece bir siteden arama yapmayınız. Vaktiniz olursa şehrinizdeki oto pazarlarını ve oto galerilerini mutlaka geziniz.


Araç Ararken Dikkat Etmeniz Gerekenler

Evet alacağımız aracı belirledik ve internet ve çevremizde araç bakmaya başladık nelere dikkat edilmeli.

Boyalı ve Değişen Parçalı Araçlardan Uzak Durmak

boyali-arac

Maalesef Türkiye’de boyalı araçlar hep 2. planda kalmaktadır. Oysa aracınızın pırıl pırıl olması ışık gibi parlaması daha güzel değil mi. Aracın güzel görünmesi için çizikler yada kaportadaki aksamlar boyalı olduğunda direk araçta çok kötü şeyler canlanıyor aklımızda. Buda maalesef aldığımız aracı satarken bizi çok zarara sokacağından lokal ve kısmı boyalı olan araçlar harici boyalı araçlardan uzak durulması gerektiğini göz önünde bulundurunuz. Alınmaz mı alınır. Hatta o kadar iyi ustalar var ki boyalı araç boyasız araçtan daha güzel görünmektedir. Fakat işte dediğim gibi ülkemizde maalesef boyalı araçlar hep ikinci planda kalmaktadır. Bu aşamada da karar tamamen size kalmış. Alacaksanız da boyanma sebebini mutlaka iyice araştırınız. Neden boyandığını mutlaka öğreniniz. Havada hiç bir soru kalmamalı. Genelde tavan ve kaputta boya olması sıkıntı çıkartmaktadır. Tavanın boyalı olması aracın takla atmış olma ihtimalinin olduğunu bildirmektedir. Kaputun da önden ağır darbe aldığı, Arka kapağında ise aynı şekilde tampondan darbe aldığı anlamına gelmektedir.

Değişen parçalarda aynı yola çıkmaktadır. Değine parçalar kaput, kapılardah herhangi biri ise mutlaka rengini kontrol ediniz. İmkanınız varsa önce aracın kirli haline bakınız renk farkı çok belli oluyor mu? Araç yıkanmış ise çok belli olmayabiliyor. Kapıları kapatıp açınız rahat kapanıp açılıyor mu gibi?

Hasar Kaydının Olmaması

agir-hasar-kaydi

Genç bir araç alacaksanız hasar kaydının olmaması daha önemli ama 10-15 yaşında bir araç alacaksanız da bu araçta hasar kaydını fazla göze almamak gerekiyor. Hasar kaydından miktarı günümüzde Doların fırlamasından ötürü yedek parçalarda baya pahalandı, Artık bir tampon değiştirmek bile 3-4 bin tutmaktadır. Önemli olan hasar miktarının az  olması ve Ağır Hasar Kayıtlı araç olmamasıdır. Ağır hasarlı aracı elinizden çıkartmak çok zor olabilir. Araştırırken göreceksiniz, şişirilmiş ağır hasar, sigortadan para almak için şişirilmiş hasar kaydı gibi bir çok ilanı mutlaka göreceksiniz. Satıcı her ne kadar da hasar kaydının olmadığını yada bir miktar belirtip size delil gösterse de siz de mutlaka aracı sorgulayınız. Telefondan tramer kaydına yada sigortacı birinin yardımı ile aracı iyice inceletin. Kayıtlarda olanlar en azından bize yardımcı olacaktır fakat maalesef dışarıda yapılan kayıtlar ise ne kadarda araç tamir ve işlem görse kayıtlarda görünmeyecektir. Bunun için en iyisi aracı expertiz sonuçlarına bakmaktır.


Oynanmış KM’li  ve Taksi Çıması Araçlar

orjinal-km

En sevmediğim durumlardan biri bu. Bir insan neden aracının KM düşürmek ister. Araç ararken başıma gelen bir olayı anlatayım.

Tarsus’ta bir galericide bulunan Hundai Accent Blue araç buldum. Dıştan gayet güzel ve temiz bir araç görünüyordu. Galerici çok güzel konuşuyor, aracı bir arkadaş vardı sana yaptığım yanlış ona olur, kötü araba değil dosta gidecek bir araç bu gibi baya güzel ve cilalı sözler söylüyor tabi. Konuştuk pazarlık aşamasını da atlattık ve en son almaya karar verdim. Aracı bir sorgulatmak istedim. Ruhsatı görüntülerini gönderdi, PTT KM Sorgulama uygulamasından plakadan sorgulama yaptığımda herhangi bir kayıt çıkmadı, iyi güzel adam doğru söylüyor demek. Alayım bu aracı derken ya birde şaseden sorgulama yapayım dedim. Araç Malatya’da Taksi olarak kullanılmış, sonra plaka değişim hususiye dönmüş ve km si de düşürülmüş, sonra tekrar plaka değişmiş ve 33 plaka ile yeni plaka takılmış. Bunu görünce şok oldum. Ya o kadar tatlı dilli konuşan bir adam nasıl bunu yapabilir. Taksi çıkması ve km düşürülmüş bir aracı bana satmak istiyor. Tamam böyle bir araç temiz olabilir, gösterge bozulmuştur o yüzden yeni saatin km almış da olabilir ama yalan söylemesi çok yanlış bir durum. Bir satıcının araçta ne varsa söylemesi en önemli husustur benim için. Bunu öğrenince aradım tabi adamı, aracını taksi çıkması ve km düşürülmüş. Yok öyle bişi dese de baştan sonra bizde gördük onu PTT kayıtlarında sıkıntı vardır gibi sözler sarf etmeye başladı. Yani alacağınız aracı mutlaka ama mutlaka Hasar Kaydı ve KM sorgulamasını mutlaka yapınız. Gerçi KM sorgulaması 2013 tarihinden önceki kayıtlara maalesef ulaşamıyorsunuz artık.

Muayene, MTV Vergisi

Çok önemli bir husus değil ama MTV ve Muayeneyi mutlaka konuşun. Muayenesine daha var mı, az kalmışsa ve vaktiniz de yoksa muayeneyi yaptırıp öyle alınız. MTV ödeme dönemindeyseniz satış esnasında karışıklık olmaması için kimin ödeyeceğini belirleyiniz.

Araç Kaç El Değiştirmiş

Bunu en kolay sigortacı bir tanıdık sayesinde öğrenebilirsiniz. Araç kaç el değiştirmiş. Sahipleri kimlerdir, firma mı, şahıslara mı satılmış, Çok el değiştirmişse soruşturunuz neden bu araç neden bu kadar çok el değiştirmiş. Bunlar ufakta olsa önemli konular. Bunla ilgili bir maceramı anlatayım.

Niğde de Galerici (Bende kaşınıyorum bir defa galericiden dilin yandı neden bulaşıyorsun ki ) 2012 model Hundai Elentra Tune paketi, araç çok temiz, konuştuk pazarlık yaparken araç çok temiz bir abimiz kullanıyor, eşine almış 4 senedir kendisinde, bakımlarını zamanında yaptırmış gibi araç alınmayacak bir araç olarak görünmüyor. Tamam alalım fiyatta anlaştık. Gidip görüşüp alacağım arabayı. Sigortacılık yapan Uğur beyden ufak bir ricada bulunayım. Bir şeyler çıkar mı çıkmaz mı diye bir sorgulatabilir miyim diye. Bir sorguladı sağolsun araç 8 defa el değiştirmiş ben alınca 9 olacak. Araç ilk bir tarım firma tarafından satın alınmış, daha sonra şahsa satılmış, 8 defa el değiştirmiş ve 9. ben olacağım araç 6 yaşında bende alsam 6 senede 9 defa el değiştirmiş olacak. Konuştum galerici ile yine kıvırmaya başladı tabi. Çok dikkat etmeniz gerekmekte. Çok el değiştiren bir araç size sıkıntı çıkartacaktır.

Araç piyasasında çok dolandırıcılıklar dönmektedir. Araç alırken çok dikkatli olmanız gerekmektedir. Adamlar iki aracı ortadan kesip sağlam kısımları birbiri ile birleştirip satış yapıyorlar. Örnek:

Yukarıda ki videolara bakabilirsiniz.


Satıcı İle Görüşme

Aracınızı belirlediniz ve yukarıdaki konuları da dikkate alarak bir araç seçtiniz ve satıcı ile görüşmeye başladınız. Satıcı ile konuşurken nelere dikkat etmelisiniz.

  1. İlk önce satıcı ile samimi olmamaya bakınız. Resmi konuşunuz. Abi, dayı, amca gibi cümleler ile hitap etmeyiniz. Bey ve hanım diyerek hitap ediniz.
  2. Satıcı ile görüşmeden araç ilanını iyice inceleyip ne sorular sormanız gerektiğini  bir kağıda mutlaka not alınız. Soruların içinde ilan açıklamasında cevabı olan soruları da sorunuz eğer farklı cevap verirse de en azından neden ilanda böyle yazmışsınız gibi satıcının açığını yakalamaya bakınız.
  3. Sorulabilecek sorunlar: Aracı neden satıyorsunuz, Aracınızın KM orjinal mi, boya var mı, kaportada ufakta olsa çizik ezik vb şeyler var mı, kaçıncı sahibisiniz, ne iş yapıyorsunuz, daha önceki kullanıcılarını tanıyor musunuz, ne iş yapıyorlardı, bakımları serviste mi yapıldı, en son ne zaman yapıldı, kayıtları var mı, özelde yapıldıysa kayıt aldınız mı, LPG li bir araçsa ruhsata işl mi, markası nedir, depo tipi nasıl simit mi tüp mü, Stepnesi var mı, yedek anahtarı kullanma kılavuzu var mı, lastikler ne durumda, aracı aldıktan sonra herhangi bir bakım yaptırmam gerekiyor mu, araç ne yakıyor, uzun yolda kısa yolda (Bu soruya kaçamak cevap veriyorsa bilin ki bir şeyler olabilir, çünkü bu zamanda aracın ne yaktığına bakmayan kalmamıştır neredeyse; ama gerçekten de bilmiyor olabilir.), Ekranda uyarı ikazı var mı, Aracın istediğiniz yönünden fotoğraf göndermesini isteyiniz. ruhsatı gönderebilir misiniz diye sorunuz, aracın üstünde borç harç var mı, devrini hemen verebiliyor musunuz, araçta yaptırılması gereken bir yeri var mı,  çalışmayan herhangi bir yeri var mı, Aküsü ne zaman değiştirildi, aklınıza takılabilecek her şeyi sorunuz. Otomatik vites bir araçsa vites geçişlerinde vuruntu yapıyor mu, vites geçişlerini hissettiriyor mu, en son ne zaman bakımı yapıldı, yada kaç bin km yapılması gerekiyor. Kaç vites, arada saçma sapan sorularda sorabilirsiniz. Örneğin adamın aracın kullanıcısı mı satıcısı mı olduğunu öğrenmek için bildiğiniz bir araç ise örneğin 5 vites bir araçsa, kusura bakmayın ben merak ettiğimden soruyorum aracınız 5. viteste 2,500 devirde  kaç km/saat hız yapıyor, bunu genelde insanlar 2,500 devirde kullandıkları için ne kadar hız yaptığını da bilmesi gerekiyor, tabi dikkat etmeyenlerde oluyor. ve daha birçok soru sorabilirsiniz.
  4. Her aracı değil belirlediğiniz ve almaya karar verdiğiniz araçları listeleyip içinden en idealini seçip sorgulamalar yapınız satıcının söyledikleri kayıtlara uyuyor mu, Eğer söylediğinin dışında bir şey çıkarsa hiç bulaşmayınız o araca. Çünkü araçtan neler çıkacağı belli olmaz.
  5. Her şey tamam, sorgulamalar sonucu satıcı ile tekrar görüşünüz, Aracınızı sorgulattım dedikleriniz kayıtlara göre doğru görünüyor. Aracınız expertize sokmadan bir incelemek istiyorum. Ön kontrolde yada expertizde bir sorun olursa yol masrafımı ve expertiz yapılacaksa expertiz parası size aittir diye şartınızı mutlaka belirtiniz. Aracına güvenen bir kişi bunu mutlaka kabul edecektir.



Araç Kontrolü

Satıcıyla konuştunuz, fiyatta anlaştınız ve aracı görmeye geldiniz. Burada expertiz yaptırmadan mutlaka kontrol etmeniz gereken adımlar şunlardır.

  1. İlk önce kaportayı iyice inceleyiniz, boyada dalgalanma var mı, ezik, çizik, darbeli yerleri iyice kontrol ediniz.
  2. Balatalara bakın kalın mi ince mi
  3. Disklere bakın incelmiş mi. Boşluk tarafına doğru parmağınızı sürünce uç kısmında kalınlık var mı diye bakın,
  4. Her iki taraftan lastikler ile kaporta arasındaki mesafeyi gözle ölçün tekerleklerden biri diğerine göre kaporta yakınsa el ile mesafeyi kontrol ediniz.
  5. Bütün ışıkları kontrol edin çalışmayan var mı?
  6. Kapıları tek tek açıp kapatınız, sıkıntılı açılıp kapanan var mı?
  7. Bütün camları kontrol et açılıp kapanmada sıkıntılı olan var mi.
  8. Otomatik aksamları kontrol edin, örneğin aynalar otomatik kapanıyor mu kontrol edin.
  9. Arabanın koltuğuna oturun ve tüm göğsü kontrol ediniz, düğmelerde ve direksiyonda aşınma var mı? Çok km yapmış bir araçların genelde direksiyonu aşınmış olur. Bunu mutlaka göz önünde bulundurunuz.
  10. Klima sıcak soğuk çalışıyor mu kontrol edin.  Kanal yönleri kontrol edin, ayaklar, göğüs ve cama kanallardan hava geliyor mu, sıcak açıkken düğmeleri maksimuma getirin üflemesi iyi mi ısıtıyor mu. Aynı uygulamayı klimayı açıp soğukta da deneyiniz.
  11. Multimedya donanımını kontrol ediniz, çalışmayan tuş var mı, telefona bağlantı çalışıyor mu, harici bellek (cd, flash disk) gibi aksamlar çalışıyor mu deneyiniz.
  12. Yedek anahtarları mutlaka deneyiniz.
  13. Göstergeleri kontrol ediniz, herhangi bir arıza ışığı yanıyor mu?
  14. Aracı mutlaka en az bir 10 dk sürünüz, hatta gerekirse yakıtı kendiniz doldurup bir 1-2 saat satıcı ile birlikte sürünüz, Boş geniş yada uzun bir yolda tüm vites geçişlerini deneyiniz, Otomatik vites araçlarda hem otomatik vites geçişlerini hemde manuel vites geçişlerini mutlaka kontrol ediniz. Vites geçişlerinde herhangi bir vuruntu oluyor mu bunu mutlaka gözlemleyiniz.
  15. Tüplü ve benzinli araç alıyorsanız her iki yakıtta da deneyiniz.

Araç kontrollerini mutlaka yapınız. Bunla ilgili bir maceramı anlatayım,

Osmaniye’ye 2011 model Toyota Avensis 1,6 Elegance Extra bir araç almak için gittim. Araç dışarıdan baya temiz görünüyor. Aracı sürebilir miyiz diye sordum geniş bir alanda aracı sürdüm, dikkatimi çeken hususlar ekranda hava yastığı uyarı ikazının yanması, bunu sordum bana elektirikçiye sordum ufak bir soket te temassızlık var ondan dolayı yanıyor, çok bişi tutmaz dedi neden yaptırmadın dedim  kaçamak cevaplar, Geri vitese aldım park sensörleri çalışmıyor, park sensörü neden çalışmıyor dedim, ayar çekilmesi lazım park sensörleri var araçta dedi, İndim aracın tampona baktık park senstörleri yok, bunda park sensörü yok desem de var diye ısrar etti, Servis kayıtlarını sordum var demişti kayırlar da ortada yok, servise gittik oradan sorgulama yaptılar 45 bine kadar servis bakımı var gerisi dışarıda özel yaptırılmış, serviste arka tampon değişmiş, orada sensör taktırılmamış büyük ihtimal. Multi medyaya telefonu bağlamak istedim bağlayamadı, tabi hava yastığı uyarı ikazı verdiği için bu araca hiç bulaşmak istemedim. Bu aracı almaktan da vazgeçtim.

Expertiz

Araç ne kadar da temiz olsa mutlaka ama mutlaka expertiz yaptırınız. İnternette araştırıp aracın olduğu ilde iyi bir expertizci bulunuz. Bütçeniz el veriyorsa yetkili servislerde expersiz yapıyor biraz pahalı olsa da daha iyi sonuçlar vereceklerdir. Aracı expertize soktuktan sonra kaporta, motor vb bir çok incelemeleri yaptırınız. Motor gücü aracın bakımına göre değişebilmektedir. Expertizciler aracın o anki durumuna bakmadan direk motor gücüne bakıyor fakat aracın hava filtreleri temiz mi, bujilerinde sıkıntı var mı kontrol etmediklerinden düşük çıkabiliyor 100 bin km bir araç için 80-90 arsı alınabilecek bir araçtır. Ama bu sonuç çok doğru değer vermeyebileceğini de unutmayınız. Expertiz firasından test cihazlarının kalibrasyon sertifikalarını da sorunuz. En son ne zaman kalibrasyon yaptınız, Bir kalibrasyon sertifikaları 1 yıl geçerli olduklarını unutmayınız.

Eğer bir sıkıntı çıkar yada araç satıcının dediği gibi çıkmazsa mutlaka yol masrafınızı isteyiniz.



Araç plakasını googleden aratınız, bakın neler çıkıyor,

Örnek-1:

 

Örnek-2:

Örnek-3:

Örnek-4:

Devir İşlemleri

arac-satis

Tüm aşamaları geçtikten sonra aracın devrini almaya geldi sıra. Aracın üstünde herhangi bir sıkıntı (Borç, haciz gibi) yoksa noter sizi bilgilendiriyor. Noter bu araç satış için uygundur, devir için bir sıkıntı yok diyorsa işlemleri başlatıp satıcıya parayı gönderebilirsiniz.

Devir işlemi olmayan bir aracı kesinlikle almayınız. Bu konu ile ilgili bir macera. Adana Kozan ilçesine 2011 model Toyota Avensis 1,6 Elegance Extra bir araç almaya gittim, aracı inceledim, fotoğraflardaki gibi değildi araç biraz eksikleri vardı, bunları fiyattan düşerseniz alırım dedim aracı tamam olur da aracın devrini yapamıyoruz dedi, neden dediğim zaman borcum var satamıyorum, borcumu kapatıp size satışı yapabiliriz, sigortaya gidip borcumu kapatacak vaktim yok, çok yoğunum gibi şeyler söyledi tabi biraz kızdım, satışı yok neden çağırdınız beni diye, ama artık gelmiş olduk, araç içine hiç bakmadan o aracı almaktan direk vazgeçtim.

Devir işlemini tamamladıktan sonra 10 gün sigorta poliçesini kullanabiliyorsunuz. 10 gün içinde mutlaka sigortayı mutlaka yaptırınız. Tüm işlemleri bitirdiyseniz aracınız hayırlı olsun.


Son Söz

Unutmayınız araca siz bineceksiniz. Herkese kulan asmayınız, sevdiğiniz ve araçtan iyi anlayan birine danışıp öyle alınız. İmkanınız varsa 0 araç almaya çalışınız. İkinci el araç piyasasında çok dalavere döndüğünü unutmayın ve çok dikkatli olunuz.

Aracınız şimdiden hayırlı olsun.

Yorum Yaz

*E-mail adresiniz gizli kalacaktır.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Öneriler

Yeni Makaleler